JE UTAKUMBUKWA KWA LIPI?

 

 

Adeladius Makwega- DODOMA-WUSM

 

Ili mtu aweze kufanya uhalifu wowote ule kwanza ni lazima mtu huyo  awe na nia ya kulifanya jambo  hilo ovu. Pili, akishapata   nia au kusudio la kulifanya jambo hilo ndugu atapata au kutafuta  pahala/ sehemu/ eneo la  kufanya  uovu huo. Tatu,akipatambua pahala  hapo ndugu huyu atajiuliza  swali je  huo uovu ataufanya yeye  mwenyewe au  kwa shirika?.Nne, akishatambua  hilo  anaweza kuufanya uovu huo kwa kutumia  mwili au kwa kutumia silaha  yoyote ile? Tano, mhalifu  huyo tarajali sasa uenda kufanya uhalifi huo baada ya kuwa na majibu  hayo kukamilisha nia yake ovu.

 

Kwa kutazama maswali hayo namba moja  herufi P hadi nambari tano tunaweza kuyaita P1, P2.P3,P4 na P5.

 

Sasa hili kuweza kuzuia uhalifu kama wa wizi au ujambazi kuna mbinu tofauti unaweza kuuzuia  tangu  kwenye nia ya kuufanya uhalifu huo yaani kwenye hatua yoyote ile.

 

Wizara  yetu ya Mambo ya Ndani ya Nchi  chini ya Augustino  Lyatonga Mrema ambaye aliiongoza tangu mwaka 1991-1994, yeye alikuwa na dhana ya kupambana  na uhalifu katika hatua za awali kama  nilivyozitaja. Jmabo hili kw ahakika  lilisaidia  mno kupunguza uhalifu hasasa hasa kw akutumia   polisi jamiii iliyokuwepo nchni nzima kwa kila mtu kulinda eneo  lake kea kutumia sungusungu kila mtaa na kila kijiji.

 

Mathalania mhalifu huyo anapokuwa na nia ovu  kwa wkatai uo anaptaka kwneda kuufanya uhalifu huo tu pale alaipokuwa akitoka  katika nyumba  yakea  alikutana na Sungusungu  na swalia  la  kwanza unakwenda wapi? Umebeba nini? Au wale waliokwisha fanya   uhalifu unatoka  wapi na umebeba nini? Kw ahiyo ndiyo kusema uhalifu   enzi  za Mrema uliweza kuzuiwa katika   hatua ya P1, P2, P3 au P4.

 

Kama uhalifu wa wakatai huo ukifikia  hatua ya P5 hapo utakuwa umewahusisha watu wengi sana na jamboa hilo lilifanya kuweza kujulikana na polisi haoa kudhibiti uhaliafu huo kwa uwezo wao  wote  na kwa  taarifa  sahihi.

 

Utabaini kuwa   Ulinzi wa Sungusungu uliratubia na wajumbe wa nyumbakumikumi na wajumbe hao wlaitambua hata tabia zawatu wote wlaiokuwa wkaiwaongoza. Kwa   mfanoa katika nyumba moja hadia nyingine kila mmoja alijulikana kwa hiyo hata wake  wenye tabia  za kihalifu wlaoijulikana na kuweza kutoa  taarifa  pale tukio lilipotokea. Katika Sungusungu hao msimamizi ilikuwa pia seiklia ya kijiji aua mtaa a husika na ndiyo maana