Meya wa jiji abaini madudu yanayofanyika na viongozi soko la Kariakoo
Meya
wa Jiji la Dar es Salaam Isaya Mwita akisikiliza taarifa inayosomwa na
Ofisa biashara soko la Kariakoo wakati wakiwa na wajumbe wa halmashauri
ya jiji na menejiment ya soko baada ya kufanya ziara yake Jana.
Meya
wa Jiji la Dar es Salaam Isaya Mwita akisisitiza jambo kwa wajumbe wa
halmashauri ya jiji baada ya kupokea taarifa ya soko iliyokuwa
ikisomwa Mbele ya wajumbe wa halmashauri hiyo.
Na Christina Mwagala,Dar es Salaam
ZIARA ya
Meya wa jiji la Dar es Salaam Isaya Mwita, imebaini kuwepo kwa wizi katika
vizimba vya soko la kariakoo jambo ambalo limeonyesha kulinyima jiji mapato kwa
kipindi kirefu.
Wizi huo umebainika
jana baada ya wajumbe wa kamati ya Halmashauri ya jiji la Dar es Salaam kufanya
ziara ya kukagua mali za jiji ikiwa ni mwendelezo wa ziara zilizowahi kufanyika
hapo awali.
Katika kikao
hicho ambacho kilifanyika kwenye ukumbi wa mikutano wa Soko la kariakoo, Meneja
Mkuu wa Shirika la Soko la Kariakoo
Hetson Kips alisema kwamba shirika hilo linakabaliwa na tatizo la uwezo
mdogo wa fedha jambo linafanya kushindwa kumudu kuendeshwa kwa shirika hilo.
Akizungumza
katika kikao hicho, Meya wa Jiji Isaya Mwita pamoja na mambo mengine alionyesha
kukerwa na hali aliyoiona katika soko hilo na hivyo kumueleza mejena huyo kwamba asifanye mchezo na ujio huo
kwani atafanya kwa vitendo nasio kupita tu.
Isaya
alisema anachotaka kukiona ni kwamba wafanye kila njia iya kuhakikisha kwamba jiji linapata fedha badala
ya mchezo mfu wa wizi ambao wanaufanya.
Alimueleza kwamba, kabla ya kuanza kufanya
ziara hiyo anatambua kila kitu ambacho kinafanyika kwenye soko hilo hivyo
kupita kwake ni kutaka kutoa ujumbe kwamba yupo na anatambua kinachoedelea.
“ Leo
tunaongea kirafiki, sitaki kuongea sana,
sitawawajibisha hata mmoja, ila kunasiku mtajikuta hampo hapa , narudia tena
tukienda mbali zaidi kwa wizi huu ambao mnaufanya hali itakuwa mbaya” alisema
Meya Isaya.
Alifafanua
kwamba, hili jambo halijaisha, siku ambayo nitapita tena halafu nikakuta jiji
pesa hazija ingia ,hali itakuwa mbaya, fanyeni jitihada za kuliwezesha jiji lipate
pesa, msiseme kwamba hakuna pesa mnaendesha soko kwa hasara wakati ninajua pesa
zipo ila mnaliibia jiji.
Awali
akisoma taarifa ya soko hilo, Meneja Mkuu wa Shirika la Masoko Kariakoo, Hetson
Kips alisema kwamba wanakabiliwa na tatizo la uwezo mdogo wa kifedha jambo
linalofanya kushindwa kumudu shuguli za uendeshaji.
Alisema hali
hiyo ndio imefanya shirika hilo
kushindwa kulipa madeni yake kwa wakati na kwamba kwa sasa shirika linakabiliwa
na madeni yaliyotokana na huduma mbalimbali zilizofanywa na wakandarasi wa
vipindi vilivyopita.
Alisema sheria
ya shirika hilo ambayo imeshapitwa na wakati imesababisha baadhi ya
wafanyabiashara kukataa kuingia mikataba mipya na hivyo kuwa wagumu kulipa
viwango vya vipya vya kodi stahiki vitakavyoendana na wakati sambamba na
kukidhi gharama za sasa za kiuendeshaji.
“ Gharama ya
viwango vidogo vya kodi ya pango na ada ya soko vimekuwa haviendani na hali
halisi ya soko kibiashara , pamoja na jitihada za shirika hili kupandisha
viwango kutoka shilingi 8,000 hadi 10,550 ofisi za maduka mwaka 2016 hadi 2017
kwa mita za mraba hadi shilingi 12,500, 14,750 kwa mita mraba kwa imekuwa ni
changamoto” alisema Meneja.
Katika
taarifa hiyo ilieleza kwamba shirika hilo linamilikiwa na wanahisa wawili ambao
ni Halmashauri ya jiji la Dar es Salaam ambayo inamiliki hisa asilimia 51
ambazo pia hadi sasa hazijalipwa na hazina inayomiliki asilimia 49 na kwamba
shirika halipati ruzuku serikalini.
Taarifa hiyo
ilionyesha kuwakera wajumbe wa kikao hicho na kumtaka Meneja aache kuwadanganya
kwa kuwa ukweli halisi wa jambo hilo wanaujua.
Diwani wa
Kata ya Mbezi Hamfrey Sambo alihoji kwamba “ awali mliwahi kusema kwamba jiji
halina hisa na leo hii mnasema kwamba jiji linahisa, uhalali huo mmeutoa wapi”
alihoji Sambo.
Mbali na
hivyo, Sambo pia alisema anatambua kwamba vizimba vya kariakoo havipangishwi
kwa bei ambayo wanaizungumza mbele ya wajumbe wa kikao na kwamba kuna mapato
makubwa ambayo yanapatikana ila kutokana na ujanja ujanja uliopo ndio umefikia
hatua hiyo ya jiji kukosa mapato.
“ Natambua
kabisa kwamba hapa mnatupiga pesa nyingi, kuna ujanja ujanja ambao unafanyika ,
na humu tunajua wapo wakubwa ambao wanavizimba vyao humu, lakini sasa unaposema
kwamba kuna hasara ambayo inapatikana hatukuelewi, tunaomba utuambie ukweli”
alisisitiza Sambo.
Mejena
Hetson alisema kwamba tangu afike hapo anamiezi miwili, na kwamba tayari
ameanza kufanya mazungumzo na menejimenti ya soko hilo na kwamba kikao
kitakachofanyika kesho kitakuja na majibu ya mkanganyiko huo.
Alisema si
jambo hilo tu, lakini pia wapo wafanyabiashara wengine ambao mikataba yao imekwisha
lakini wanaendelea kufanyabiashara na mbaya zaidi mikataba hiyo inaonekana
kusainiwa mara mbili, jambo ambalo alisema ni changamoto kwao.
Alisema
kuwepo kwa hali hiyo kunamfanya kushindwa kuchukua maamuzi, huku wakati mwigine
akifikiri kuvunja kwa mikata ya wafabiashara hao ili apangishe wengine.
Kwa upande
wake Diwani wa kata ya Tandika Mariam Mtemvu alishauri kwamba ili kuepukana
na hali hiyo, ni vema uongozi huo ukafanya kazi ya kutembelea wafanyabiashara
waliopo kwenye vizimba hivyo na kuingia nao mkataba badala yawale ambao
wanakuja kufanya mazungumzo nao kwani kufanya hivyo kutapunguza hali ya wizi wa
mapato.
“ Mfanye
jambo watu ambao wanakuja kuomba vizimba tunafahamu kwamba nawao wanapangisha
watu, sasa ili kuondoa hili na jiji likapata mapato, wazungukieni wote ambao
wanafanya biashara hapa, muongee nao ndio hao muwape mikataba.
Nao watakubali
kodi kuongezeka, hawa ambao wanakataa tayari walishawapandishia wenzao kodi
tofauti na ile ambayo mliwaelekeza, sasa hawawezi kurudi kuwaambia kwamba kodi
imepanda.